Project Roosendam, initiatiefase (jan '19)

Jaren geleden bedacht ik de naam Roosendam al. Dat is een samentrekking van Roosendaal, waar ik nu woon, en Rotterdam, waar ik vandaan kom. Toen had ik verder nog geen idee hoe de baan eruit zou moeten komen te zien. Maar ik wist wel dat ik die oude hobby uit mijn jeugd weer nieuw leven in ging blazen. Maar dan digitaal. Het concept was geboren!

Vele jaren had ik 50-60 uur per week gewerkt. Een eigen bedrijf in zakelijke dienstverlening. Extra tijd voor een modelbaan had ik toen niet maar ik kocht tussendoor wel alvast veel Märklin materiaal, zowel nieuw als 2e hands (Marktplaats was een dikke vriend). En op een bepaald moment besloot ik om het wat rustiger aan te gaan doen met werk. En ineens had ik meer tijd en vanaf daar werd het concept al snel een concreet idee.

De tijdsgeest

In de plaats Roosendam is het 1974 (ik was toen 8, periode ep. IV). Modernere bouwvormen qua industrie kwamen in de seventies op, losse goederen werden langzaam containers en treinen waren belangrijke middelen voor reizigers- en goederenvervoer. Veel kleinere steden groeiden hard door met name de naoorlogse welvaart. Er werden veel nieuwe, brede, snelwegen aangelegd en er werden grote gebouwen met veel beton en rechte vormen gerealiseerd. Ineens ging men ook andere kleuren baksteen gebruiken dan het aloude donker rood (geel, wit, grijs). Zo zag ik de seventies als manneke van 8. En zo gaat de baan er ook uit zien. Niet helemaal hyperrealistisch, maar meer zoals ik de werkelijkheid toen zag. Strakke (voor toen) moderne vormen en symmetrie:

Inspiratie 'Roosendam' 1974

Het voorbeeld

Roosendam is een modelspoorbaan naar voorbeeld van de klassieke jaren ‘70 Märklin banen. Plat en alles dicht op elkaar, de toenmalige catalogussen stonden er vol mee, en als kind vond ik dat allemaal prachtig. Maar dan nu wel modern uitgevoerd met C-rails en volledige digitale besturing (DCC-EX, DCC-decoders, LocoBuffer). Modelbaan 6 uit het Märklin banenboek 0390 (1978) was mijn absolute favoriet (de grote kruiswisselbaan). Maar mijn kinderspaarpot kon toen niet zo goed overweg met dat dure Märklin spul.

Het voorbeeld, klik

Het gebied

De baan beslaat een klein stukje Roosendam, te weten: Station Roosendam CS (4 perrons), station Roosendam Zuid (2 perrons) en een tussenliggend industriegebied (met een flinke fabriek en een goederenloods) en rangeerterrein (met een locdepot, dieselinstallatie en rangeersporen). Het is dus een detailopname (om het zo maar te zeggen) van een klein stukje Roosendam van nog geen 1 km2. Ik ben zelf niet zo van de bergen, weilanden, schapen en dorpspleintjes, dus de scenery werd industrie!

En dan liefst een terrein met niet teveel, maar wel wat grotere, markante gebouwen. Ik heb dus geen voorkeur voor een bonte aaneenschakeling van kleine bouwsels, dat past niet in mijn beeld van die tijd.

Stations- en rangeergebieden hebben relatief veel parallel spoor op een klein oppervlak en op mijn baan is dat dan natuurlijk ook zo. Omdat Roosendam in het zuiden van Nederland aan de grens ligt komen er ook regelmatig internationale treinen langs naar Duitsland, België en Frankrijk.

Circulaire modelspoorbaan

Roosendam is een volledig digitale baan met alles erop en eraan. Scratch build gebouwen, scenery, wissels, seinen, ontkoppelen, terugmelding, DC-outputs, servo’s, baanuitlichting (Neopixel en RGB), et cetera. Maar de baan is ook op- en afbouwbaar, circulair dus. Je kunt de baan afbreken en in een andere vorm weer opbouwen, waarbij alles gestandaardiseerd is en je alles kunt hergebruiken (ook de scenery en de volledige bekabeling)! Dat was 1 van de belangrijkste uitgangspunten van dit project.

De term circulaire baan hoor je niet zoveel. Een stationaire (vaste) baan kennen we natuurlijk allemaal en een modulaire variant uiteraard ook (de bekende modulebakken). Of een tijdelijke baan gewoon op de vloer, dat komt ook best vaak voor. Ik weet niet of een volledig digitale circulaire baan ook echt nieuw is in modelspoor, maar het is in ieder geval nieuw voor mij! Ik kon er op Google niets over vinden, en dan wordt de Willie Wortel in mij wakker!

Een steile leercurve

Uiteraard had ik besloten om mijn modelspoorbaan digitaal uit te voeren. Ik had, zeker voor een een hobbyist, een behoorlijke voorkennis van elektronica, dus dat kon alleen maar helpen. Maar als je zelf elektronica gaat ontwerpen dan kan het handig zijn om te starten op een punt waarvan je weet dat andere belangrijke dingen goed werken. Ik kocht dus een startset voor met name de digitale controller (MM, MFX en DCC) om in eerste instantie, vanuit daar, verder te werken:

De digitale start

En vanuit deze startset begon ik met het digitaliseren van de eerste 3 locomotieven (klik voor meer info hierover uit mijn blog 'Stappenplan digitaal modelspoor'). En ik bouwde mijn eerste DCC-decoder voor wissels met transistorarrays ULN2803. En vanaf dat punt versnelde alles pas echt en ontstond er al snel een kleine maar complete testopstelling met prototypes als in de laatste foto (rommelig maar zeer functioneel):

Digitaliseren BR212	Digitaliseren DHG's
DCC-EX Command Station	Eerste wisseldecoder
Test Command Station	Testopstelling elektronica

En toen dat eenmaal goed werkte en ik steeds beter begon te begrijpen hoe digitaal modelspoor in elkaar zit, ging het ineens erg snel.

Verschillende Command Stations gebouwd

Het Command Station werd eerst een zelfbouwversie gebaseerd op de Mobile Station 2 en de Märklin Trackbox. Kort daarna kwamen er ook meer veelzijdige DCC-EX Command Stations in verschillende uitvoeringen. En Rocrail op de laptop werd uiteraard toegevoegd aan de configuratie. De Märklin Mobile Station II uit de startset mocht na een half jaar alweer op pensioen. Die had zijn voorbeeldwerk keurig gedaan!

CS Railuino met CAN- bus en Trackbox	CS DCC++ Uno met L293d motorshield
CS DCC-EX Uno met L298nh motorshield	CS DCC-EX Mega, L298nh motorshield en wifi

Voor Project Roosendam koos ik uiteindelijk voor de CS DCC-EX Uno met een L298nh motorshield (2 ampère, maximaal 4-5 locs). In een latere fase kan dit nog een zwaardere uitvoering worden mocht dat nodig blijken. Bijvoorbeeld deze:

IBT-2 Command Station DCC-EX, 5-30 ampère regelbaar

De bouwbeschrijvingen van deze Command Stations staan in een ander blog dat ik eerder schreef. Klik hier (nieuw venster).

Ik was inmiddels ook begonnen aan een zoektocht naar kennis over Arduino processoren en de C++ programmeertaal. En toen werd de leercurve pas echt steil!

Alle kennis die ik toen opdeed heb ik samengevat in een ander blog. Dit blog heet 'Stappenplan digitaal modelspoor. Zie onderstaand kader:

Stappenplan digitaal modelspoor Klik hier voor één van mijn andere blogs met een gedetailleerd stappenplan voor het digitaliseren van H0 & N modelspoor. Zowel zelfbouw als commerciële producten.

Inhoudsopgave project Roosendam

Dit blog over project Roosendam omvat de volgende onderwerpen (klik op de links):

• Initiatiefase, het begin
   
• Planningsfase
   
• Realisatiefase #1
   
• Realisatiefase #2
   
• Realisatiefase #3
   
• Verdere projectplanning
   
• Aanvullende projectinformatie